Լևոն ԴՌՆՈՅԱՆ. Գաթայիս տե՜ր եք, ցախավելիս տեր չե՞ք

Երբ ստատուս եմ գրում Գառնու գաթայի մասին՝ էնպես եմ գրում, որ գաթայի ամենախորիսոտ մասը մոտեցնում են ընթերցողիս ռունգերին… Խոր հոտ է քաշում նա, բուրմունքը հասնում է մինչև փոքր ուղեղ, ապա ուղեղի մեծ կիսագնդեր… Փառավորվում է իմ հայրենապաշտ ընթերցողը: Եվ տեսել եք – ընթերցողս ձեռքը տանում է գրպանը, մի ոսկեգույն լայք է հանում՝ ոսկե ճուտիկի նման, և թողնում է էջիս – իրար հետևից լայք-ճուտիկները թափվում են ստատուսիս վրա, ես էլ իմ հերթին եմ փառավորվում:

Բայց մեր կյանքը մենակ գաթա չէ - սա հայտնի է, էնտեղ լիքը ֆեցես կա (սա մեր հանրահռչակ ք… բառի լատիներենն է, բժշկական հոտավետ եզրույթ է): Հա, ֆեցես կա, և թեկուզ ես մեր արև-գաթայի երգիչն եմ՝ մեկ-մեկ ստիպված եմ առնել ցախավելը և մաքրել աղբը, որ չհնանա… Եվ մաքրելը ավելի ծանր չլինի:

Էսօր մի հարց ունեմ – հենց քեզ, որ կարդացիր այս տողը: Մասնակցե՞լ ես 1988-ի Շարժմանը, զավակներիդ պատմե՞լ ես, էն լույսն ու անձնվիրությունը հիշու՞մ ես… Հիմա տամ հարցը – երբև մտածե՞լ ես՝ էդ ոնց եղավ, որ Շարժումը ծնեց մի գազան, մի բորենի պետականություն: Ո՞նց եղավ: Ո՞նց եղավ, որ 2008-ը մի օրում ոչ ու փուչ արեցինք: Էս տարվա ապրիլի 9-ի վրա թոնրի փոշի ցանեցինք: Դու ՉԵՍ ՄՏԱԾԵԼ, ազգիդ լիդերներն էլ քեզ չեն ասել: ԲԱՅՑ ԱՅՆՊԵՍ Է ԵՂԵԼ, որ ՄԵՆՔ ՈՒՍՈՒՄՆԱՍԻՐԵԼ ԵՆՔ: Պատճառները հայտնաբերել ենք: ԳԻՏԵՆՔ:

Եվ հիմա, երբ մի նոր շարժում, մի նոր վերելք է լինում, մենք էլ ենք ոգևորվում – բայց հետն էլ մի երրորդ կամ չորրորդ աչքով տեսնում ենք – չկա՞ արդյոք կեղծիք, և հաճախ էդ անտեր հոտավետ ֆեցեսն ենք տեսնում, որ մի գաղտնի տեղից դուրս է տալիս: Ցախավելն առնում ենք, մաքրում ենք… Որ մի «ինտելեկտուալ» բախտախնդիր 1988-ի նման հրեշ չծնի: Ծանր գործ է սա, բայց մեկը պետք է անի…

Երեկվա նամակս՝ ուղղված Սարդարապատին, ՑԱԽԱՎԵԼԱՅԻՆ գործողություն էր: Վաղուց սկսած: Որ էդ սուրբ անունով նախաձեռնությունը մի բան տա: Հա՞, ընթերցողս, էլի գաթա էիր ուզում: Ռունգերիդ դուր չեկա՞վ հոտը: Բա գլխի չե՞ս, որ արևի ու գաթայի երգիչը հարյուր մութ տեղով է անցել, որ քեզ հասցնի Արևին: Եվ եթե էսօր նա ցախավել է առել ձեռքը՝ ուրեմն մի բան գիտի… Էլի գաթա՞ ես ուզում – բայց էսօր ինձ ցախավել բռնող էր պետք…

Վերջացնեմ: Ես մի հովիվ եմ, որը հասել է իր երկրի բարձր լեռները և գիտի ՃԱՆԱՊԱՐՀՆԵՐԸ և ԱՐԱՀԵՏՆԵՐԸ: Ինչքան Արարիչը շնորհ է արել: Եվ ելնում եմ ուղի: Ձեռքիս ԳԻՏԵԼԻՔ-ԱՇԽԱՐՀԱՅՑՔԻ սուր է: Ամենայն կեղծիքը թրատելու եմ: Հետն էլ երգելու եմ Հայոց Արևի մասին: Ես եմ ու իմ թուրը: Ով գալիս է՝ թող գա հետս – մի օր գաթա կուտի, մի օր կեղծիքի մացառները կճեղքի… Մինչև հասնենք գագաթին:

Ես մի ՀՈՎԻՎ եմ: Հայտարարեցի: Իմ անհամեստությունից չեմ ամաչելու: Ո՜վ հայոց հոտ, որ անտեր ես – քեզ հովվություն կարող եմ անել – բայց աչքերիդ մեջ գոնե մի մայր ոչխարի անձնվիրություն պիտի կարդամ… Եվ հետո՝ հանրային-ազգային կեղտը մաքրելու ջանք պիտի կարդամ… Գաթան քեզ հասցնելու համար՝ մի պտղունց շնորհակալություն պիտի կարդամ: Որ չկոտրվեմ: Ուժ առնեմ: Ապրեմ: Քո դառը հոգսը քաշեմ: Գնում եմ լեռան գագաթ, ով կարող է՝ թող գա հետս:

Մեկնաբանություններ